Het kan hierbij gaan om afasie, dysartrie of spraakapraxie
- AFASIE
Afasie is een verworven taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel. Afasie wordt veroorzaakt door een beroerte (CVA), hersentumor, trauma, infectie of een andere hersenaandoening.
Er bestaan verschillende vormen en ernstgraden van afasie (bv. afasie van Broca, Wernicke, …).
Iemand met afasie ervaart problemen om taal te produceren en/of te begrijpen. Ook het lezen en schrijven kunnen aangetast zijn. Voorbeelden van problemen die kunnen voorkomen zijn: woordvindingsproblemen, herhalingen, moeite met vormen correcte zinnen (syntaxis),… Ook cognitieve problemen krijgen aandacht tijdens de logopedische therapie.
Deze talige problemen zorgen voor beperkingen in de communicatie en het dagelijks leven. In de therapie focussen we ons niet alleen op de talige problemen maar ook deze functionele beperkingen. De directe omgeving van de persoon met afasie wordt eveneens betrokken bij de behandeling.
Meer informatie over afasie:
- DYSARTRIE
Dysartrie is een verworven spraakstoornis en kan optreden na bepaalde neurologische aandoeningen zoals een beroerte (CVA), hersentumor, schedeltrauma of een andere aandoening in de hersenen. Ook bij neurodegeneratieve aandoeningen kan dysartrie optreden zoals Multiple Sclerose (MS), Amyotrofe Laterale Sclerose (ALS), de Ziekte van Parkinson.
Er kunnen verschillende spraakkenmerken aangetast zijn bij dysartrie zoals de ademhaling, stemgeving, resonantie, articulatie of prosodie. Hier kan er één kenmerk gestoord zijn of een combinatie van meerdere spraakkenmerken. Dit heeft een nefaste invloed op de spraakverstaanbaarheid.
Een dysartrie heeft daardoor een grote impact op de kwaliteit van leven. Herstel van communicatie is daarom het hoofddoel in de logopedische therapie. Ook de educatie van de omgeving moet worden geïntegreerd.
Meer informatie over dysartrie:
- SPRAAKAPRAXIE
Spraakapraxie is een verworven spraakstoornis en ontstaat door een hersenletsel meestal na een beroerte (CVA).
Bij spraakapraxie is er een verlies van een geautomatiseerde functie, de spraak. In onze hersenen zijn er vaste schema’s aanwezig om de korte klanken correct te produceren. Bij spraakapraxie zijn deze schema’s aangetast waardoor het aansturen van de spieren verstoord is.
Een kenmerk bij personen met een spraakapraxie is dat ze telkens zoeken naar de correcte articulatieplaats van de klanken. Door dit probleem ontstaan articulatorische fouten, bv. het vervangen van klanken door andere klanken. Ook foutieve klemtonen in de woorden kunnen voorkomen.